هدف از بازآفرینی بافت فرسوده احیای بافت است، نه بلندمرتبه سازی
به گزارش مجله مدیاپلیر، یک کارشناس مالی گفت: در بازآفرینی بافت های فرسوده هدف نباید صرفا ساختن منازل مسکونی تازه و گران قیمت به وسیله بلندمرتبه سازی باشد. بلندمرتبه سازی موجب افزایش تراکم و کاهش کیفیت زندگی مردم شده و اغلب به خروج ساکنین بافت های فرسوده از محل زندگی شان می انجامد؛ بنابراین باید هدف اصلی در بازآفرینی، نوسازی کلیت محله با همراهی ساکنین در آن منطقه و محور قرار دادن توسعه افقی باشد.
به گزارش خبرنگاران، عبداللهی، کارشناس اندیشکده اقتصاد مقاومتی در برنامه رادیو گفت وگو که به بحث بازآفرینی بافت های فرسوده اختصاص داشت، ضمن تاکید بر لزوم تعریف دقیق تر بافت فرسوده گفت: تعریف شورای عالی شهرسازی سه شاخص ریزدانگی، نفوذناپذیری و کمبود مقاومت را مطرح می نماید. بازآفرینی بافت های فرسوده یک فرآیند تدریجی است و لازمه آن همراه کردن مردم است. ما قصد داریم 4 میلیون مسکن در دولت سیزدهم ساخته گردد، اما تعیین نیست چه سهمی از آن قرار است در بافت فرسوده باشد.
بازآفرینی بافت فرسوده تنها محدود به ساخت آپارتمان تازه نیست
وی اضافه نمود: با توجه به اینکه تراکم جمعیتی در بافت های فرسوده کشور بالاست و کیفیت زندگی در این اماکن احتیاجمند بهبود است، هدف اصلی نمیتواند اضافه نمودن ساکنین تازه باشد. باید با روش هایی به سمت بازآفرینی برویم که کیفیت زندگی را برای ساکنین فعلی بالا برویم. نکته دیگر اینکه بلندمرتبه سازی در فرآیند بازآفرینی بافت فرسوده موجب می گردد دوباره تراکم بالا و ریزدانگی و مشکل معابر در این منطقه ها پا برجا بماند. بنابراین باید از بلندمرتبه سازی در بازآفرینی بافت فرسوده جلوگیری گردد. علاوه بر این باید از ساخت واحدهای مسکونی کوچک مقیاس که موجب بالارفتن تراکم در این بافت ها میگردد نیز جلوگیری گردد. اگر از بلندمرتبه سازی جلوگیری گردد، کیفیت زندگی مردم بالا میرود. افراد ساکن بافت فرسوده نباید از منطقه خودشان خارج شوند ولی در بخش های فرسوده ای که تراکم بالایی دارند، نباید با بلندمرتبه سازی شرایط تراکم فعلی حفظ گردد و باید با تدابیری شرایط برای کاهش تراکم و بالا رفتن کیفیت زندگی مردم فراهم گردد.
کوچک سازی مشکل مسکن مردم در بافت فرسوده را حل نمی نماید
عبداللهی در ادامه گفت: حداقل کاری که باید برای بافت فرسوده انجام گردد مقاوم سازی منازل مسکونی در برابر زلزله و نگهداشتن ساکنین بافت های فرسوده در همان منطقه ها است ولی در حال حاضر برای این مهم برنامه ریزی نشده است. در بازآفرینی بافت های فرسوده هدف اصلی باید زنده شدن محله باشد، نه اینکه صرفا ساخت مسکن تازه با قیمت بالا مد نظر قرار بگیرد و اهالی منطقه مجبور شوند برای ادامه زندگی به جای دیگر نقل مکان نمایند.
وی اضافه نمود: در دهه هفتاد وزارت مسکن به طور گسترده سیاست کوچک سازی را در دستورکار قرار داد و مردم را از خانه های ویلایی حیاط دار به سمت آپارتمان نشینی سوق داد؛ اما همچنان شاهد هستیم که مشکل مسکن مردم حل نشده است. این مسئله نشان می دهد صرف کوچک سازی مشکل را حل نمی نماید و باید به سمت راه حلهای دیگری برویم که قیمت تمام شده و فروش مسکن را مقرون به صرفه و متناسب با توان مردم کند.
بافت های فرسوده باید با روش خانه در برابر خانه بازآفرینی گردد
عبداللهی درخصوص راه حل بازآفرینی بافت های فرسوده گفت: روش مناسب برای بازآفرینی بافت فرسوده سیستمی همانند LRP است که در آن به جای خانه در ازای پول، خانه در ازای خانه قبلی تحویل داده می گردد و به این ترتیب احتیاجی به خارج شدن ساکنین بافت فرسوده به علت مسائل اقتصادی نیست. در این روش بازآفرینی بافت فرسوده به نقدینگی کمتری نیز احتیاج دارد؛ چراکه ساکنین برای تحویل گرفتن مسکن تازه پولی پرداخت نمی نمایند و احتیاجی به اخذ تسهیلات ندارند.
وی اضافه نمود: علاوه بر این در این روش افزایش قیمت زمین و موج های تورمی به افزایش قیمت مسکن در بافت های فرسوده و کاهش قدرت خرید آن ها منجر نمی گردد و در نتیجه علاوه بر بهبود کیفیت زندگی ساکنین، به علت عدم تملک اجباری خانه ها حس رضایت آن ها فراهم می گردد.
بسیاری از شهرهای ایران قابلیت توسعه افقی دارد
پرویز آقایی - مدیر کارگروه مسکن اندیشکده پایا - در این نشست گفت: ما بافت فرسوده نداریم، فضای فرسوده داریم. در احیای بافت فرسوده باید شرایطی فراهم گردد که از افزایش قیمت جلوگیری گردد و ساکنین این منطقه ها مجبور نشوند برای ادامه زندگی به حاشیه شهر کوچ نمایند. برای این هدف ضروری است مسکنی که در این منطقه ها ساخته میگردد قابل استطاعت برای ساکنین آن ها باشد؛ این درحالیست که در کشور ما مسئولین معمولا بین نجات مردم حاشیه نشین و سود بانک ها، طرف بانک ها را گرفته اند و این مسئله موجب افزایش قیمت مسکن شده است.
وی اضافه نمود: بسیاری از شهرهای ایران ظرفیت توسعه افقی دارد و نباید از عرضه زمین برای ساخت مسکن جلوگیری گردد و با بلندمرتبه سازی از کیفیت زندگی مردم کاسته گردد. اینکه بدون مطالعه گفته گردد که از عرضه زمین جلوگیری گردد و تراکم شهرها بالا برود حرف قابل قبولی نیست و حاشیه نشینی و کاهش کیفیت زندگی مردم را درپی دارد. مشکل فعلی بافت های فرسوده کشور ریشه در برنامه ریزی ناصحیح دولت دارد و نمیتوان در این زمینه مردم را مقصر دانست. در عین حال دولت در بازآفرینی بافت های فرسوده هیچ برنامه ای برای بخش های حاشیه شهرها، خصوصا شهر تهران ندارد و صرفا بافت های درون شهر را در نظر دارد.
آقایی در ادامه گفت: در کشورهای دنیا به سمتی رفتند که سازندگان مسکن به سمت ساخت منازل مسکونی مقرون به صرفه قیمت حرکت نمایند ولی در شهرهای ایران هیچ برنامه ای برای این مسئله دیده نمی گردد و منازل مسکونی متناسب با احتیاج کشور ساخته نمی گردد؛ در بافت فرسوده نیز همین شرایط حاکم است.
بافت های فرسوده کشور ظرفیت ساخت 1.3 میلیون مسکن را دارد
مهندس خانی - معاون برنامه ریزی و توسعه شهری سازمان نوسازی شهر تهران - نیز در این برنامه ضمن تاکید بر اهمیت بازآفرینی بافت فرسوده در بهبود زندگی مردم و ساخت مسکن با کیفیت گفت: برنامه مسکن کشور باید به سمت نوسازی و بازآفرینی بافت فرسوده راهنمایی گردد تا با هزینه کمتر مسکن فراوری گردد و برای مردم نیز قابل استطاعت باشد. ظرفیت فراوری مسکن در بافت فرسوده کشور بیش از یک میلیون و سیصد هزار واحد است ولی باید به نحوی در این منطقه ها مسکن ساخته گردد که ساکنین همین منطقه ها آن ها را بخرند.
وی اضافه نمود: بعضی ضوابط شهرسازی در تهران و دیگر شهرهای کشور اجازه نمی دهد مسکن مقرون به صرفه قیمت و متناسب با احتیاج خانواده ها ساخته گردد و همین مسئله هم در افزایش مسائل بخش مسکن کشور، خصوصا در بافت فرسوده موثر است. به نظر می رسد فرایند فعلی گرانی مسکن در کشور در راستای منافع عده خاصی است و نفع عمومی مردم در آن مغفول مانده است.
منبع: خبرگزاری ایسنا