نکاتی در خصوص دستگاه های تصفیه هوای خانگیآیا دستگاه تصفیه هوا واقعاً مفید است؟
به گزارش مجله مدیاپلیر، وعده ای که یک دستگاه تصفیه هوای بسته به ما می دهد وسوسه انگیز است: دستگاهی که برای تمیز کردن هوای داخل خانه، دفع تمام آلودگی ها از جمله دود، گرد و غبار و موی حیوانات طراحی شده است.
دستگاه تصفیه هوای خانگی چگونه عمل می نماید؟
دستگاه های تصفیه هوای خانگی عموماً شامل یک یا چند فیلتر و یک پنکه یا فن هستند که هوا را به داخل کشیده و به جریان می اندازد. با عبور هوا از فیلتر، آلاینده ها و ذرات در فیلتر گیر افتاده و هوای تمیز از آن طرف وارد فضای خانه می گردد. فیلترها باید به طور مرتب تعویض شوند تا کارایی خود را حفظ نمایند. یعنی شما علاوه بر در نظر دریافت قیمت دستگاه باید هزینه تعویض مرتب فیلتر یا فیلترهای آن را نیز مدنظر داشته باشید.اینکه فیلترها هرچند وقت یک بار باید تعویض شوند بستگی به نوع دستگاه و میزان استفاده از آن دارد. بعضی از فیلترها قابلیت چندین بار استفاده را داشته و قابل شستشو هستند. فیلترهای چند بار مصرف معمولاً از جهت به دام انداختن ذرات بزرگ تر آلودگی در هوا مؤثرتر عمل می نمایند (مثلاً ذرات گرد و خاک و گرده ها).
بعضی از دستگاه های تصفیه هوای بسته، مجهز به یون ساز نیز هستند. این دستگاه ها یون های منفی آزاد می نمایند تا به ذرات معلق در هوا بچسبند. این یون ها پس از چسبیدن به ذرات معلق، آن ها را باردار نموده و باعث چسبیدن آن ها به سطوح مجاور می شوند. اگر مایلید یک دستگاه تصفیه نماینده بخرید که یون ساز داشته باشد، حتماً نوعی را انتخاب کنید که ازن فراوری نکند. ازن گازی است که از سه اتم اکسیژن ساخته شده و اغلب در بازار تحت عنوان یاری به تجزیه آلاینده ها مطرح می گردد. اما می تواند محرکی برای ریه ها بوده و در ضمنً علائم آسم را تشدید کند. معمولاً دستگاه های تصفیه نماینده با ازن، این ویژگی را روی بسته بندی محصول ذکر می نمایند.
دستگاه تصفیه نماینده هوای خانگی چه چیزی را قرار است فیلتر کند و آیا واقعاً این کار را می نماید؟
بیشتر فیلترهای موجود در بازار برای گیر انداختن ذراتی مانند گرد و غبار و گرده ها طراحی شده اند و گازهایی مانند VOC ها (ترکیبات ارگانیک ناپایدار) یا رادون را نمی توانند جذب نمایند. این گازها به جاذب هایی مانند کربن فعال احتیاج دارند. آژانس محیط زیست هشدار می دهد که عملکرد تصفیه نماینده های هوای از جهت فیلتر کردن گازها محدود بوده و ضروری است فیلترها به طور مرتب، معمولاً هر سه ماه یک بار، عوض شوند.بنابراین هر چند خیلی از دستگاه های تصفیه نماینده هوای بسته در فیلتر کردن ذرات اضافی از هوا خوب عمل می نمایند؛ اما در زدودن آلاینده های گازی مانند VOC ها یا رادون از هوا چندان کارایی ندارند. آلاینده های گازی می توانند از انواع چسب ها، رنگ ها یا محصولات پاک نماینده در هوا جمع شوند. آلرژن هایی که در مبلمان و وسایل جا می گیرند نیز توسط دستگاه تصفیه نماینده هوا جذب نمی شوند.
در ضمنً میزان تأثیرگذاری تصفیه نماینده ها در شرایط دنیای واقعی مشابه شرایط کنترل شده در آزمایشگاه نیست. مکان قرار دریافت دستگاه، میزان جریان هوا و مدت زمان عملکرد آن، همگی متغیرند. همچنین چیزهای دیگری هم وجود دارند که در محیط خانه تان روی می دهند و می توانند بر کارایی دستگاه اثر بگذارند؛ مثلاً باز یا بسته بودن پنجره ها. بنابراین می توان نتیجه گرفت که هوای فضای بسته شما ممکن است به خوبی آنچه ادعا می گردد فیلتر و تمیز نگردد.
پس چرا باید دستگاه تصفیه هوا بخریم؟پیش از هر چیزی باید بدانید که دستگاه تصفیه نماینده هوای خانگی یک راه حل صد در صدی نیست. شواهد علمی بسیار کمی مبنی بر یاری مستقیم این دستگاه ها به بهبود سلامتی یا تسکین علائم آلرژی و تنفسی وجود دارد. این مسئله تا حدودی به این واقعیت مربوط است که به سختی می توان تأثیرات ذرات شناخته شده معلق در هوا در خانه شما را از تأثیرات سایر فاکتورهای محیطی و ژنتیکی جدا کرد (مثلاً علاوه بر هر آلاینده ای در فضای بسته، فرش، مبلمان، پرده ها و ... و نوع تهویه در خانه تان نیز تأثیرگذار است). اما اگر فردی مبتلا به آسم یا آلرژی هستید، یک دستگاه تصفیه نماینده هوا که مجهز به فیلتر HEPA است ممکن است برایتان مفید باشد زیرا این فیلتر می تواند ذرات معلق در هوا را جذب کند.
با چه راه حلهای دیگری می توانید کیفیت هوای داخل خانه تان را بهتر کنید؟
بهترین توصیه ای که می توانیم بکنیم این است که منبع آلودگی هوای داخل را تعیین نموده و شرایط تهویه مناسب را فراهم نمایید. اگر می خواهید عملکرد دستگاه تصفیه نماینده تان را تکمیل نموده یا اگر می خواهید بدانید بدون این دستگاه چگونه می توان کیفیت هوای بسته را افزایش داد، راه حلهای زیر را به شما توصیه می کنیم:- وقتی دستگاه تصفیه نماینده خاموش است و هوای بیرون آلوده نیست، هر روز دو سه ساعت پنجره ها را باز بگذارید تا ذرات در فضای بسته اتاق باقی نمانند.
- در روزهایی که هوا آلوده است، صبح ها و عصرها که ساعات پُرترافیک هستند، پنجره ها را ببندید، خصوصاً پنجره ای را که به سمت خیابان است.
- به طور مرتب جاروبرقی بکشید. جاروبرقی با فیلتر HEPA بسیار مناسب است و به جای اینکه ذرات گرد و خاک را دوباره به هوا برگرداند، آن ها را جذب می نماید.
- همواره هنگام آشپزی و استفاده از فر و اجاق گاز، هود را روشن بگذارید.
- در خانه کمتر شمع روشن کنید تا دود در فضای خانه گرفتار نگردد.
- آلودگی های ناشی از ترافیک و دود اتومبیل ها برای ساکنین مناطق نزدیک به جاده ها و بزرگراه ها و خیابان ها مسئله ای جدی برای سلامتی محسوب می گردد. از آنجایی که در خصوص منبع این گونه آلودگی ها کار زیادی نمی توانید انجام دهید، استفاده از یک دستگاه تصفیه نماینده هوای بسته می تواند یکی از چند راه حل مفید برای کاستن از میزان قرار دریافت در معرض آلودگی های ترافیکی باشد. اما آلودگی های ترافیکی نیز انواع گوناگونی دارند و به سختی می توان دستگاه تصفیه نماینده ای پیدا کرد که این آلودگی ها را در فضای خانه تان کاهش دهد.
منبع: مقالات تبیان