سرقت ادبی در رادیو و تلویزیون
به گزارش مجله مدیاپلیر، به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) این مترجم در گفت وگو با ایسنا، درباره سرقت ادبی در ترجمه و شرایط رسیدگی به آن اظهار کرد: سرقت ادبی را به این شکل می شناسم، رادیو و تلویزیون ما سرقت ادبی می نمایند، یعنی به من می گویند که بعضی از داستان های کوتاه مرا یک شبکه رادیویی پخش می نموده، این کار وقتی بدون اجازه و هیچ چیز انجام می گردد، سرقت ادبی است. نوع دیگر آن هم این است که چیزی را نوشته باشیم و دیگری از روی آن بازنویسی کند، این نوع نسبتا پنهان است که البته در ترجمه ظاهرا این چیزها زیاد است.
او اضافه نمود: داستانی مثل شازده کوچولو که خیلی کوتاه است تا کنون 60، 70 بار ترجمه شده است. بالاخره تعداد لغت ها هم یک جایی تمام می گردد. معمولا وقتی مترجمی دوباره اثری را که ترجمه و چاپ شده است ترجمه می نماید، دو حالت وجود داد؛ یا ترجمه پیشین را خوانده و مجدد ترجمه می نماید یا آن را نخوانده است؛ اگر خوانده باشد تا حدی تحت تاثیر آن است و اگر نخوانده باشد چرا دوباره باید آن را ترجمه کند؟ چون اگر ترجمه قبلی خوب باشد که نیازی نیست دوباره ترجمه گردد.
حداد همچنین گفت: اگر ترجمه جدید بهتر از ترجمه پیشین باشد، ترجمه مجدد اشکالی ندارد ولی اگر هم سنگ و هم تراز با قبلی باشد خوب نیست. ولی نمی دانم تا چه حد می گردد اسم آن را سرقت ادبی گذاشت.
این مترجم در ادامه گفت که سرقت ادبی به این شکلی که در ایران هست در کشورهای دیگر وجود ندارد و شرح داد: البته کسانی هستند که اثری را می نویسند و می گویند که تحت تاثیر فردی بوده اند اما نه به صورت نمونه برداری از کار او بلکه تاثیر کلی دریافت و اثر جدید خلق کردن. البته هم خود نویسنده این را می گوید و هم منتقدان که این چیز بدی هم نیست و در ادبیات فارسی هم هست؛ در شعر قدیم ما این استقبال کردن از شعر دیگری وجود دارد، حتی در غزل شاعری بیت یا نیم بیتی از شاعر دیگر گرفته و شبیه آن را ساخته است.
علی اصغر حداد با بیان این که در شرایط فعلی نمی گردد از سرقت ادبی جلوگیری کرد اظهار کرد: مشکل ادبیات ما اصلا سرقت ادبی نیست، ما آن قدر مسائل بزرگی داریم که این در برابرش هیچ است. اولین مشکل ما زنجیری است که نه فقط به پای ادبیات پیچیده بلکه موسیقی، سینما و تئاتر و ... هم گرفتارش هستند که غولی است به نام ارشاد. در حال حاضر مشکل بزرگ ما این است، اگر مشکل ارشاد حل گردد، باقی را می گردد به نحوی حل کرد. اهالی ادب با نوشتن مقاله و مطرح کردن می توانند بقیه مسائل را حل نمایند. هنر برای ارشاد آدم است، نقض غرض است که کسی بخواهد هنر را ارشاد کند. اصلا عنوان ارشاد عجیب و غریب است و جور درنمی آید.
او در سرانجام گفت که این روزها مشغول ترجمه کتاب خوابگردها اثر نویسنده اتریشی، هرمان بروخ است.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران